KANARKI ŚPIEWAJĄCE - KANAREK HISZPAŃSKI TIMBRADOS
1. HISTORIA RASY
Timbrados jest najprawdopodobniej najstarszą rasą kanarków śpiewających, a zatem w ogóle najstarszą rasą. O. Pavlis i A. Izo (1978) podają, że „chów tych kanarków był rozpowszechniony już w 1400 roku w Kastylii, Andaluzji i Katalonii”. Data jest raczej mało prawdopodobna. Można tłumaczyć jej pojawienie się dwojako, albo zaszła pomyłka lub „kanarolodzy”, chcąc uznać tę rasę za najstarszą (z czym można się zgodzić), podali 1400 rok, nie analizując historii udomowienia kanarków, nie wskazując żadnego wiarygodnego źródła informacji. Na dodatek historia kształtowania się tej rasy jest również niepewna. Jedne źródła podają, iż rasa powstała w wyniku skrzyżowania udomowionego kanarka dzikiego (Serinus canaria) z kulczykiem (Srinus serinus). Dokonali tego Hiszpanie. Inne źródła głoszą, że timbrados powstał w wyniku skojarzenia kanarka śpiewającego harceńskiego z dzikim kanarkiem.
Analizując śpiew timbradosówmożna usłyszeć wszystkie wymienione ptaki. Być może obie te teorie należy połączyć. Bowiem kanarki hiszpańskie (czy to były timbradosy? – nie wiadomo) przywożono do Tyrolu i Niemiec, zanim wykształcone zostały kanarki harceńskie śpiewające. Natomiast nie można z całą stanowczością zaprzeczyć, że w późniejszym okresie hodowcy hiszpańscy nie domieszali krwi kanarków harceńskich do timbradosów. Timbradosy zaczęto wystawiać i organizować dla nich konkursy śpiewu od 1962 roku. W 1985 roku w Zutphen w Holandii podczas Ornitologicznych Mistrzostw Świata zgłoszono do oceny 36 kolekcji i 129 ptaków pojedynczych, razem 273 kanarki. Ptaki pochodziły od hodowców z Hiszpanii, Portugalii i Wenezueli. Uznane zostały jako rasa przez COM (Światową Konfederację Ornitologiczną) w 1985 roku. Od tego roku nigdy nie zabrakło timbradosów podczas Ornitologicznych Mistrzostw Świata. W 1990 roku Komisja Techniczna COM zaproponowała nowe zasady oceny kanarków hiszpańskich śpiewających. Rasa ta powoli znajduje zwolenników poza Hiszpanią. Coraz częściej kanarki te można usłyszeć na wystawach i konkursach w różnych krajach. W Polsce dotychczas nie była przedstawiona do oceny.
PORÓWNANIE
Spośród trzech ras kanarków śpiewających zarejestrowanych przez COM malinois jest największym, kanarek harceński – pośrednim w wielkości, natomiast timbrados jest zdecydowanie najmniejszym i najszczuplejszym. Jego wielkość nie przekracza 13 cm. Kształtem i wielkością najbardziej przypomina kanarka dzikiego.
ŚPIEW
Śpiew timbradosów jest czysty, różnorodny, radosny, dźwięczny i brzmi dzwonecznie. Nazwa tej rasy także potwierdza to brzmienie, bowiem hiszpańskie „timbre” oznacza „dzwonki”. Śpiew jakichkolwiek ptaków trudno jest opisać słownie. Można się o tym przekonać porównując zapisy śpiewu timbradosów zamieszczane w literaturze zagranicznej (niemieckiej, holenderskie, czeskiej, rosyjskiej, itd..) Nie ma wielkiej zgodności, chociażby z tego powodu, że te same litery różnie są wymawiane W śpiewie kanarków hiszpańskich wyróżnia się trzy grupy tur:
- a) Tury ciągłe
Metaliczne dźwięki – ton podstawowy: „i” razem z dźwiękiem : „r”
Turkot „e” lub „ei” – ton podstawowy: „e” i „ei” razem z dźwiękiem: „r”
Turkot „o” lub „ou” – ton podstawowy: „o” lub „ou” razem z dźwiękiem: „r”
b) Jasne tury przerywane:
Ostrzenie – ton podstawowy: „i” razem z dźwiękiem: „b” lub „l”
Dzwonek – ton podstawowy: „i” razem z dźwiękiem: „l” lub „u”
Kwoczenie(i inne) – ton podstawowy: „o”, „oe” lub „i” razem z dźwiękiem: „j”, „r”, „c” lub „i”
Kastaniety - ton podstawowy: „a” razem z dźwiękiem: „ch”, „s”, „cl” lub „s”
Głębokie flety - ton podstawowy: „a”, „u” lub „i” razem z dźwiękiem: „ch” lub „p”
c) Tury przerywane:
Trele ozdobne – ton podstawowy: „i” lub „u” razem z dźwiękiem: „t” lub „l”
Podwójne kombinacje – kombinacje różnych podwójnych dźwięków
Głęboki dzwonek – ton podstawowy: „i”, „o” lub „a” razem z dźwiękiem: „p”, „l”, „u” lub „t”, „u”, „g”
Kwoczenie wodne - ton podstawowy: „o”, „i” lub „u” razem z dźwiękiem; „l” lub „b” ewentualne „g”.